Hoe begin je 2013

Oudejaarsavond in een longhouse op de boerderij. Tijdens de jaarwisseling hoor ik het gekletter van de stevige regen op het golfplaten dak. Het overstijgt het geluid van het oerwoud.
De muskieten zijn aardig agressief dus ik lig onder een muskietennet.

In deze longhouse verblijven nog twee Duitsers die om elf uur hun bed zijn ingekropen. Volgens Adriaan, de eigenaar van de Kebun niet een van de actieve stellen hier.

In de verte hoor ik zo nu en dan een knalletje van vuurwerk maar vooral de kletterende regen.
Van een spetterende jaarwisseling kan ik niet echt spreken maar de verwachting van de andere optie, de jaarwisseling in Kuching stad had ik ook geen verwachtingen. Regen maakt een jaarwisseling vieren aan de rand van de rivier ook niet aantrekkelijk.

Vanmiddag ben ik opgehaald door Adriaan, de eigenaar. Een praatgrage man van 49 die zijn farmstay vanaf het oerwoud heeft opgebouwd. De bedoeling is en was een boerderij te beginnen, de toeristen zijn er bijgekomen maar mogen van hem niet de overhand gaan worden. Hij moet daar elk moment mee kunnen stoppen als hij dat zou willen.

Ik zit in een longhouse. Een traditioneel Iban onderkomen. Een houten gebouw met over de hele lengte een gemeenschappelijke plaats waar rieten stoelen staan, een super wok die als vuurplaats dient en gedecoreerd met allerlei kruiken, rieten manden, kokosmatten, oude foto's van Iban mensen (plaatselijke stam) deuren naar de 5 slaapkamers die afgewerkt zijn met hout.
De gemeenschappelijke plaats kijkt uit in het bos, waar het ook de toilet en douche te vinden is.
Het ligt in een geheel van tuin met tropische planten, fruitbomen, beekjes en stromen, een grote visvijver, allemaal verbonden door kleine paden. Het is er erg rustig, geen geluid van verkeer of muziek. Het geluid van vogels en insecten overheerst. Er schiet een eekhoorn voorbij. Bij het huis vliegen duiven. Ganzen en geiten zijn er en er lopen zes honden rond, alhoewel ze liggen, uitgeteld door de warmte.
Het is broeierig warm hier in het bos. Het ligt aan de rand van het regenwoud en het regent, door de hoge vochtigheidsgraad is het broeierig warm. Mijn bril slaat regelmatig aan.
Even rondlopen brengt me op een plaats waar je koffie en thee kan zetten en/ of drinkwater kan pakken. Terwijl ik koffie maak krijg ik gebakken papaja aangeboden door Zonder verdere afspraken te maken ben ik meegegaan. Onderweg vraag ik naar zijn prijs maar het wordt mij al snel duidelijk dat daarvoor geen concrete afspraken over te maken zijn. Voor Rm 99,= (dat is ongeveer € 25,=) heb ik de kamer en eten en drinken. Maak je niet druk over de activiteiten, als ik morgen ergens naar toe ga, dan rij je gewoon mee en regel je dingen maar zelf. Ik kan ook de auto pakken en zelf ergens naar toe gaan. "Maak je niet druk" want ik ben er niet voor je een poot uit te draaien. Je moet het naar je zin hebben.
Oudejaarsavond en Adriaan wil zijn personeel vrij geven, dus er wordt niet gekookt. Alle gasten, op dat moment elf, worden meegenomen naar een Maleisisch restaurant waar wij een gezamenlijke, grote maaltijd nuttigen.

Dinsdag 01 januari

Zoals al eerder geschreven lag ik al voor middernacht op bed. De nacht was redelijk koel maar het betekent wel dat ik vanmorgen vroeg op was. Na een stevig ontbijt ben ik op weggegaan, samen met vier Engelsen naar Mulu nationaal park. Een uur rijden met de auto van de zaak en daarna met een boot het park in. Een mooie omgeving met uitzicht op eilanden in de wolken en daarna fanatiek de jungle in. Het hele fanatieken gaat er snel af, het is bloedheet, mijn kleren zijn binnen vijf minuten drijf en drijf nat van het zweten. De luchtvochtigheid is 100%. Het pad omhoog gaat via rotsblokken en boomstronken en wortels steil omhoog. Na 15 minuten druipen de eerste twee Engelsen al af en met z'n drieën zetten we stug door. Na 45 minuten houden we het voor gezien en gaan via de zelfde weg weer naar beneden. Op de gladde boomwortels is de weg naar beneden net zo lang als de weg naar boven. Je hebt geen tijd om rond te kijken want je moet, bij elke stap, uitkijken waar je voet neerzet.
Het einddoel hebben we dan wel niet gehaald maar het gaat niet om het einddoel maar om het genieten onderweg. Als genieten afzien wordt is de lol minder.
Na een grote fles koud water, ijskoude cola vertrekken we per boot terug uit het park, wat een verademing als de boot op volle snelheid over de zee raast, zelfs mijn zeiknatte kleding droogt er van op.
In de auto, met de airconditioning op volle kracht, rijden we naar een Chinese tempel met een seafoot restaurant waar de Nasi Goring met garnalen een welkome en verdiende versnapering is.

In anderhalf uur komen we weer terug bij onze boerderij, het is al de eind van de middag maar met een kopje thee, een sigaretje in mijn longhouse is het goed bijkomen. Het eten is op de boerderij. De groente, de vis en alles is op de boerderij verbouwd en gemaakt.
De nieuwjaarsdag zit er nog niet op want de volgende activiteit dient zich aan. Met twee andere gasten en Adriaan de eigenaar vertrekken we om elf uur in de avond. Rijden een half uurtje naar de Sarawak rivier om daar met een kleine boot het water op te gaan: krokodillen spotten!

We varen in het donker langs de oevers van de rivier. Het rivier water is rustig, op een paar druppels na is het droog. Naast het geluid van de boot alleen geluid van allerlei insecten. We zijn allen uitgerust met een grote zaklantaarn. Wat er ook beschenen wordt, het heet geen krokodil. Her en der springen er wel vissen uit het water, sommige klein andere maken een grote plons en zie je over een grote afstand wegschieten. Zo nu en dan worden kort de twee oplichtende ogen van een krokodil waargenomen maar ik kan nu niet echt zeggen dat ik een krokodil gespot heb.

Maar om het geheel toch positief te benaderen: Wie van mijn familie, vrienden en kennissen kan zeggen dat ze op 1 januari, midden in de nacht, in Borneo, op de Serawak rivier hebben gevaren? Nou, ik wel dus.
Om twee uur lig ik eindelijk in mijn longhouse in bed.

Woensdag 2 januari

Mijn rust is maar kort, na vier en een half uur loopt de wekker af. Snel alles klaarmaken, boterham uit het vuistje en om zeven uur zijn we weer onderweg. Je bent is Borneo en je wilt wat zien.
Het Sammarang Oerang Oetang rehabilitation centre is op Borneo een van de beroemdste opvangplaatsen voor de Oerang Oetang. Zoals de meeste van jullie van mijn vorige reizen weten vind ik het bezoek aan. De Oerang Oetangs een van de hoogtepunten van mijn reizen. Ik heb ze eerder gezien in Sumatra en in Kalimantan.
Dit opvangcentrum is begonnen met de opvang en het rehabiliteren van Een klein aantal Oerang Oetangs en de groep is inmiddels uitgegroeid tot een populatie van 26 individuen.
Elke dag worden ze bijgevoerd om negen uur 's morgens en drie uur 's middags. Om er bij te zijn moet ik dus op tijd op want het is ruim anderhalf uur rijden van de boerderij, de schoolvakanties in Maleisië zijn vandaag voorbij, dus ook hier de kans op files.

In de natuur kan je niets voorspellen. Bij de ingang van het park worden we al gewaarschuwd dat er de mogelijkheid bestaat dat de Oerang Oetangs zich niet laten zien. Gisteren is echter het dominante mannetje, want zich drie maanden niet heeft laten zien weer opgedoken. Wat voorspeld werd komt helaas uit. Na een uur wachten is het nog stil in het bos, geen Oerang Oetang te bekennen. Een tegenvaller eerste klas omdat dit een van mijn doelen was om naar Borneo te komen.
Enigszins gedesillusioneerd vertrekken we uit het centrum.

Op het lijstje staan nog twee andere " trekpleisters" in de buurt. Een vijftig kilometer verder ligt een dorp met nog echte longhouses, de traditionele woningen. Ik vind er echter weinig traditioneels meer aan alhoewel de omgeving wel erg mooi is met kalkstenen bergen, erg zwaar begroeid met hoge bomen. Een vijf minuten rijden van het dorp ligt, een door mij hoog ingeschatte, attractie, een hotspring. Na 27 december van vorig jaar heb ik het vaak heet en benauwd gehad. Ik heb geen kans gehad om te zwemmen. Een heerlijke hotspring is vaak een lekkere manier om warm te badderen. De hotspring blijkt een met (natuur) stenen gemetselde vijver echter niet meer dan 30 centimeter diep. Het warm, licht naar zwavel ruikend, water komt met een pijp de berg af.
Om het warm water te bereiken moet je door een koud water riviertje wat halverwege dieper blijkt te zijn dan verwacht. Halfweg moet ik dus terugkeren en op de "koude" kant mezelf omkleden. Badend door het (relatief) koude water bereik ik dan toch het hete water. Het is echt heet. Voetje voor voetje, uitkijkend dat je jezelf niet verbrand maak ik toch kennis met de hotspring. Uiteindelijk zit ik er wel in maar het is te heet om dit vol te houden. Al ras ben ik dus aan het afkoelen in de rivier met helder stomend water. Uiteindelijk vind ik badderen in het koude water meer aangenaam dat het hete water en blijkt dat het hoogtepunt van de dag te zijn.

Vroeg in de middag besluiten we de terugweg in te zetten naar de boerderij. Onderweg moet er nog getankt en gegeten worden. Op een eetpleintje bij een winkelcentrum vinden we onze noodle. Het is half drie, we zitten maar vijf kilometer af van het Oerang Oetang centrum. De beslissing wordt snel genomen, we proberen het nog een keer voor de voedertijd van drie uur. Het wordt een tweede tegenvaller, geen beweging te zien, geen Oerang Oetang te bekennen en voor een tweede keer gedesillusioneerd vertrekken we met de auto. Voor dat we het terrein af zijn zien we beweging in de bomen. Een vrouwtjes Oerang Oetang met een wat jongere laat zich in de bomen zien. Het blijft echter op redelijke afstand dus de ervaring van Sumatra en Kalimantan blijven overheersen en het bezoek van vandaag is en blijft een teleurstellende ervaring.

Onderweg vallen mijn ogen regelmatig dicht, gelukkig rijdt iemand anders. De overvolle agenda van de laatste dagen eisen zijn tol.
Terug in mijn guesthouse is het kennismaken met mijn nieuwe buren, wat lezen, het avond eten. Even mijn verhaaltje schrijven, douchen nog wat eten en ik kruiper rond elf uur in.
Mijn nieuwe buren is een gezin met twee kleine kinderen. Onder het eten vertel ik de kinderen dat er morgen voor tien geen geluid mag worden gemaakt. De kinderen zitten in de waarom fase: nou, Ton heeft morgen een vakantiedag!!!!!!!